W powieści zawarte są zarówno elementy baśniowe (fantastyczne), jak i całkiem realistyczne. Akcja toczy się jakby na dwóch płaszczyznach. Płaszczyznę realną stanowi rzeczywistość angielskiej prowincji początku lat 60. XIX w. Tutaj bohaterka spędza czas, siedząc w upalny dzień w ogrodzie wraz z siostrą. Do płaszczyzny fantastycznej wkraczamy, gdy razem z Alicją zanurzamy się w głąb króliczej nory, która wiedzie do zaczarowanego świata wypełnionego cudownymi zwierzętami. Razem z nimi mała Alicja przeżywa niesamowite przygody.
Jeśli chcemy określić czas akcji, zauważamy, że nie jest linearny, trudno więc ująć go w jakieś konkretne ramy. Wszystkie przygody Alicji dzieją się w czasie krótkiej drzemki bohaterki (jest to zaledwie kilkadziesiąt minut) i są jedynie wytworem jej marzeń i dziecięcych fantazji.
Poniżej bajka (jedna z wielu wersji)
Carroll przystępując do pisania powieści, wychodził z założenia, że ma ona odzwierciedlać nierealny, baśniowy świat dziecięcych fantazji. Z tego powodu nie obowiązują w nim żadne prawa i zależności, które istnieją w świecie rzeczywistym.
Wykreowani bohaterowie kryją się pod alegorycznymi postaciami zwierząt lub innych stworzeń, a nawet mocno przerysowanych kreatur, jaką jest np. Karciana Para. Ich groteskowe ukazanie ma wyraźnie kontrastować z dziecięcą szczerością i naiwnością – z prostym, jednoznacznym, ufnym i uczciwym spojrzeniem na świat, odbiegającym od konwenansów obecnych w świecie dorosłych. Przedstawienie świata dorosłych w ten sposób miało na celu jego ośmieszenie i wskazane na obecne w nim pozoranctwo i obłudę, sztuczności i małostkowości (za drobne przewinienia Królowa skazywała na śmierć i wszyscy bez wyjątku mogli zostać przez nią surowo osądzeni).
Dopiero mała, rozsądna i odważna Alicja potrafi właściwie zareagować na rozgrywającą się tu maskaradę, którą nie rządzą żadne prawa logiki czy rozsądku. Biorąc w obronę gwardzistę i wszczynając kłótnię z królową, naraża się na niebezpieczeństwo, ale kieruje się tu wyłącznie zdroworozsądkowym podejściem do całego groteskowego procesu o kradzież zwykłych ciastek. Nie boi się też odsłonić prawdy, że Król i Królowa są tylko zwykłymi kartami do gry.
Powieść może funkcjonować i być odczytywana dwuwymiarowo: jako fantazyjna baśń dla dzieci, ale również jako studium, metaforycznie tu ukazanego, świata dorosłych. Wielu badaczy zwracało też uwagę, że przedstawione w powieści zdarzenia i wykreowane postacie znajdują konkretne odniesienia w rzeczywistości.
Źródło (link). Pod tym adresem omówienie i streszczenie książki (link). Pod tym adresem możliwość pobrania tekstu lektury (pdf) oraz bajki (link).